Extase
Over de Godhelm en andere religieuze experimenten
Een nuchter en persoonlijk boek over het nut van spiritualiteit
Steeds meer mensen zijn op zoek naar spirituele ervaringen en een hogere realiteit. Maar wat is echt en wat niet? En doet die vraag er eigenlijk wel toe? Voor zijn boek Extase besloot wetenschapper Michiel van Elk zijn scepsis opzij te zetten en op onderzoek uit te gaan. Hij laat zien dat de mens een diepgewortelde aanleg heeft om religie te ervaren én dat dit allerlei voordelen biedt.
Een hogere realiteit
Steeds meer mensen ontdekken door middel van geestverruimende middelen een hogere realiteit. Sommige gelovigen horen letterlijk de stem van God. Anderen verliezen het besef van tijd en ruimte tijdens een meditatietraining. Waar komen deze religieuze en spirituele ervaringen vandaan? Bieden zij echt een blik op een andere werkelijkheid? Zijn sommige mensen gevoeliger voor dit soort ervaringen dan anderen?
Experimenten
In Extase wordt aan de hand van recent wetenschappelijk onderzoek ingegaan op deze en andere vragen. De auteur, wetenschapper en ex-gelovige, vertelt over het veldonderzoek op paranormaalbeurzen, kerkgenootschappen en andere experimenten, zoals dat met de Godhelm op Lowlands, dat hij en zijn collega’s uitvoerden.
Weten versus beleven
Wat is bijvoorbeeld de wetenschappelijke verklaring voor het kippenvelgevoel en voor de effecten van psychedelische drugs zoals ayahuasca of LSD? De auteur brengt op boeiende wijze wetenschap en beleving bij elkaar, waarbij hij zijn eigen kwetsbaarheid niet schuwt. Het is een zoektocht waarmee hij duidelijk wil maken dat religieuze ervaringen positieve effecten op onze geestelijke en lichamelijke gezondheid hebben en dus van wezenlijk belang zijn.
Jezelf testen
Wie na het lezen van het boek wil weten hoe het zit met zijn eigen aanleg om spiritualiteit te ervaren, kan dit uitzoeken met behulp van een aantal interessante vragenlijsten en taken achter in het boek.
'Iedereen is geneigd bedoelingen te zien in de wereld om ons heen. Zo werkt ons intuïtieve systeem, dat ons daardoor vroeger in staat stelde gevaar te zien en te overleven.' - Michiel van Elk verteld over spiritualiteit en religieuze belevingen in Vrij Nederland
'Door het boek heen zijn verwijzingen naar (cognitief) psychologische onderzoeken verweven. Een enkele keer wordt ook een uitstapje gemaakt naar de klinische psychologie, wanneer het bijvoorbeeld gaat om de relatie tussen hallucinaties, schizofrenie en religieuze ervaringen. Het onderwerp van het boek bevindt zich op het snijvlak van psychologie en filosofie, en is daarom ook voor filosofen interessant. Extase is een absolute aanrader voor alle geïnteresseerden in religie en spiritualiteit.' - Eva de Haan, Meesters in de Psychologie
'Extase is een buitengewoon ontspannen boek. Van Elk bespreekt een hele reeks 'geheimzinnige' religieuze fenomenen en overtuigingen, en legt nuchter uit wat er op dat moment met het brein aan de hand is. Met een minimum aan moeilijke woorden. Veel leerzamer zijn zijn persoonlijke ervaringen met drugs, magnetiseurs en meditatiematjes, en de experimenten die hij bedenkt als hoofd van het Religion, Cognition and Behavior Lab van de Universiteit van Amsterdam.' - De Volkskrant, lees de volledige recensie
'Wetenschappelijke boeken kunnen nogal eens saai, droog en langdradig overkomen waardoor je al snel geen zin meer hebt om het boek verder te lezen. Bij dit boek geldt dat allerminst. De hoofdstukken zijn op een boeiende, vlotte manier geschreven. Je wilt alleen maar verder lezen. Het boek is voor iedereen, van laag- tot hoog opgeleid, toegankelijk.'
- Anneke van Dijken, Surfing Ann's Boeken Blog
'Best bijzonder, een ex-gelovige die als wetenschapper een boek met de titel Extase schrijft over God en allerhande religieuze en spirituele ervaringen. Een boeiend en goed geschreven boek ook, zonder cynisme, niet gedreven door een wens om af te rekenen met een religieus verleden, maar door een open, participerende houding.'
- Vittorio Busato in EOS Psyche & Brein
24 november 2017 - Interview met Michiel van Elk in de vrijdagbijlage van het Nederlands Dagblad - Lees het interview
November 2017 - Interview met Michiel van Elk in EOS Psyche & Brein - 'Spirituele ervaringen geven betekenis aan het leven'.
